Olimpiada Olimpus w sesji jesiennej z języka polskiego przeznaczona jest dla uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej oraz I-IV liceum ogólnokształcącego i ma zasięg ogólnopolski. Test olimpiady składa się z 30 pytań i podanych do nich 4 odpowiedzi. W testach z sesji jesiennej jedna odpowiedź, dwie, trzy lub wszystkie mogą być poprawne. Także może zdarzyć się tak, że żadna z odpowiedzi nie będzie poprawna.
Olimpiada z języka polskiego sprawdza wiedzę uczniów w zakresie czytania ze zrozumieniem, nauki o języku i literatury. Pozwala również urozmaicić zajęcia lekcyjne oraz stanowi zewnętrzne źródło oceny poziomu wiedzy uczniów.
Testy z języka polskiego dla szkoły średniej obejmują treści nauczania w zakresie podstawowym.
Zgodnie z zasadą kumulatywności wiedzy i umiejętności, na każdym etapie edukacyjnym uwzględniane są treści z poprzednich lat nauki, zgodnie z wymogami podstawy programowej. Oznacza to, że zagadnienia z wcześniejszych lat nauki mogą być ponownie sprawdzane w bieżących testach.
Szkoła Podstawowa: KLASA 4
- Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.
- Pytania do tekstu.
- Wiedza o literaturze:
- gatunki literackie: baśń, legenda, opowiadanie
- cechy wiersza: rym, wers, strofa, epitet, ożywienie
- autor, bohater, czas i miejsce zdarzeń
- wydarzenia, postacie i przedmioty fantastyczne i realistyczne
- pisemne formy wypowiedzi: opowiadanie odtwórcze i twórcze
- gatunki literackie: baśń, legenda, opowiadanie
- Literatura:
- Carlo Collodi, Pinokio (wyd. Zielona Sowa sp. z o.o., tłum. Halina Kozioł)
- Carlo Collodi, Pinokio (wyd. Zielona Sowa sp. z o.o., tłum. Halina Kozioł)
- Nauka o języku:
- głoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki
- wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące
- rzeczownik - rodzaj, liczba
- przymiotnik - rozpoznawanie w tekście
- czasownik - rozpoznawanie w tekście
- wyraz bliskoznaczny i przeciwstawny
- pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h
- wielka i mała litera w nazwach własnych i pospolitych
- podstawowe znaki interpunkcyjne
- stosowanie zasad poprawności językowej
- głoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki
Szkoła Podstawowa: KLASA 5
- Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.
- Pytania do tekstu.
- Wiedza o literaturze:
- gatunki literackie: baśń, legenda, opowiadanie, komiks
- cechy wiersza: podmiot liryczny, rym, wers, strofa, epitet, ożywienie, uosobienie, porównanie
- fikcja literacka a realizm (wydarzenia, postacie i przedmioty fantastyczne i realistyczne)
- autor, narrator, bohater, czas i miejsce zdarzeń
- dialog, monolog
- pisemne formy wypowiedzi: opowiadanie odtwórcze i twórcze, opis postaci, zaproszenie, ogłoszenie
- gatunki literackie: baśń, legenda, opowiadanie, komiks
- Literatura:
- Adam Bahdaj, Kapelusz za sto tysięcy (wyd. Siedmiogród)
- Adam Bahdaj, Kapelusz za sto tysięcy (wyd. Siedmiogród)
- Nauka o języku:
- głoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki
- wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące
- komunikat, nadawca, odbiorca
- rzeczownik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek
- przymiotnik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek
- czasownik, bezokolicznik, odmiana przez osoby, liczby, rodzaje i czasy
- orzeczenie, podmiot, zdanie, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze a złożone
- wyraz bliskoznaczny i przeciwstawny
- pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera (nazwy własne i pospolite)
- podstawowe znaki interpunkcyjne
- stosowanie zasad poprawności językowej
- głoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki
Szkoła Podstawowa: KLASA 6
- Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.
- Pytania do tekstu.
- Wiedza o literaturze:
- gatunki literackie: baśń, legenda, opowiadanie, list, komiks, mit, nowela
- cechy wiersza: podmiot liryczny, rym, wers, strofa, epitet, ożywienie, uosobienie, porównanie, pytanie retoryczne, dźwiękonaśladownictwo
- fikcja literacka a realizm (wydarzenia, postacie i przedmioty fantastyczne i realistyczne)
- autor, narrator (narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa), świat przedstawiony
- dialog, monolog
- pisemne formy wypowiedzi: opowiadanie odtwórcze i twórcze, list, opis postaci, zaproszenie, ogłoszenie, e-mail, reklama
- Literatura:
- L. M. Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza (tłum. Jan Jackiewicz, wyd. Siedmiogród)
- Nauka o języku:
- głoska, spółgłoska, samogłoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki, głoski miękkie i twarde
- wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe
- komunikat, nadawca, odbiorca
- rzeczownik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek
- przymiotnik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek
- czasownik, bezokolicznik, odmiana przez osoby, liczby, rodzaje i czasy
- przyimek, spójnik, przysłówek
- orzeczenie, podmiot, zdanie, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze a złożone
- synonim, homonim, antonim
- pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera (nazwy własne i pospolite)
- podstawowe znaki przestankowe, interpunkcja zdania pojedynczego
- stosowanie zasad poprawności językowej
- popularne związki frazeologiczne zaczerpnięte z mitologii
Szkoła podstawowa: KLASA 7
- Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.
- Pytania do tekstu.
- Wiedza o literaturze:
- gatunki literackie: baśń a bajka, legenda, opowiadanie, komiks, mit, nowela, powieść (historyczna, przygodowa, fantasy), przypowieść
- cechy wiersza: podmiot liryczny, rym (dokładny/niedokładny), rytm, wers, strofa, epitet, ożywienie, uosobienie, porównanie, pytanie retoryczne, dźwiękonaśladownictwo, apostrofa, pytanie retoryczne
- fikcja literacka a realizm (wydarzenia, postacie i przedmioty fantastyczne i realistyczne)
- autor, narrator (narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa), świat przedstawiony
- dialog, monolog
- pisemne formy wypowiedzi: opowiadanie odtwórcze i twórcze, list, opis postaci, zaproszenie, ogłoszenie, charakterystyka
- Literatura:
- Stanisław Stampf'l według Daniela Defoe, Robinson Cruzoe (wyd. Nasza Księgarnia)
- Nauka o języku:
- głoska, spółgłoska, samogłoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki, głoski miękkie i twarde, akcent wyrazowy i zdaniowy
- komunikat, nadawca, odbiorca, dialog, monolog
- rzeczownik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek
- przymiotnik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek, stopniowanie
- czasownik, formy nieosobowe: bezokolicznik, zakończenia -no, -to, odmiana przez osoby, liczby, rodzaje i czasy
- liczebnik - główny, porządkowy, zbiorowy (kiedy stosujemy)
- zaimek - podział ze względu na część mowy, którą zastępuje
- przyimek, spójnik, przysłówek, partykuła, wykrzyknik
- orzeczenie (czasownikowe i imienne), podmiot (gramatyczny, domyślny, logiczny), zdanie, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze a złożone, przydawka, dopełnienie, okolicznik
- wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe
- synonim, homonim, antonim
- pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera (nazwy własne i pospolite), łączna i rozdzielna pisownia - nie z różnymi częściami mowy
- podstawowe znaki przestankowe, interpunkcja zdania pojedynczego i złożonego
- stosowanie zasad poprawności językowej, język literacki a potoczny
- popularne związki frazeologiczne zaczerpnięte z mitologii i Biblii, błędy frazeologiczne
Szkoła Podstawowa: KLASA 8
- Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.
- Pytania do tekstu.
- Wiedza o literaturze:
- rodzaje literackie: dramat, liryka, epika
- gatunki: baśń a bajka, legenda, opowiadanie, komiks, mit, nowela, powieść (historyczna, przygodowa, fantasy), przypowieść, dramat, komedia, tragedia, nowela, tren, fraszka, pieśń
- środki stylistyczne: podmiot liryczny, rym (dokładny/ niedokładny, parzysty/krzyżowy/okalający), rytm, wers, strofa, epitet, ożywienie, uosobienie, porównanie, pytanie retoryczne, dźwiękonaśladownictwo, apostrofa, przenośnia, obraz poetycki
- pisemne formy wypowiedzi: opowiadanie odtwórcze i twórcze, list, opis postaci, zaproszenie, ogłoszenie, reklama, charakterystyka, wypowiedź argumentacyjna
- Literatura:
- Irena Jurgielewiczowa, Inna? (wyd. Nasza Księgarnia)
- Nauka o języku:
- głoska, spółgłoska, samogłoska, litera, sylaba, alfabet, przenoszenie wyrazu do kolejnej linijki, głoski miękkie i twarde, akcent wyrazowy i zdaniowy
- komunikat, nadawca, odbiorca, dialog, monolog, mowa zależna i niezależna
- rzeczownik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek
- przymiotnik - rodzaj (w l. pojedynczej i mnogiej), liczba, przypadek, stopniowanie
- liczebnik - główny, porządkowy, zbiorowy (kiedy stosujemy)
- zaimek - podział ze względu na część mowy, którą zastępuje
- czasownik, formy nieosobowe: bezokolicznik, zakończenia -no, -to, imiesłowy, odmiana przez osoby, liczby, rodzaje i czasy
- przyimek (wyrażenie przyimkowe), spójnik, przysłówek (stopniowanie), partykuła, wykrzyknik
- orzeczenie (czasownikowe i imienne), podmiot (gramatyczny, domyślny, logiczny), zdanie, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze a złożone, przydawka, dopełnienie, okolicznik, imiesłowowy równoważnik zdania, zdanie złożone podrzędnie i współrzędnie - wykresy tych zdań
- wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe
- synonim, homonim, antonim, archaizm, neologizm, zgrubienie, zdrobnienie
- pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera (nazwy własne i pospolite, pisownia nazw świąt i obyczajów, nazw mieszkańców), łączna i rozdzielna pisownia - nie z różnymi częściami mowy
- znaki przestankowe, interpunkcja zdania pojedynczego i złożonego
- skróty i skrótowce
- stosowanie zasad poprawności językowej, język literacki a potoczny
- popularne związki frazeologiczne zaczerpnięte z mitologii i Biblii, błędy frazeologiczne
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 1
1. Obowiązuje zakres szkoły podstawowej.
2. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
3. Epoka i teksty z epoki:
- Antyk grecko-rzymski:
- ramy czasowe epoki
- filozofia i przedstawiciele (Sokrates, Platon, Arystoteles)
- stoicyzm, epikureizm
- czym jest mit, rodzaje mitów - Lektury: Mitologia Parandowskiego, część I: Grecja
4. Kształcenie językowe:
- znaki i ich rodzaje
- elementy komunikacji językowej
- funkcje języka
- frazeologizmy pochodzące z mitologii
- wiedza z zakresu fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni
- podstawowe zasady ortografii i interpunkcji
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 2
1. Obowiązuje zakres materiału ze szkoły podstawowej i klasy 1. LO.
2. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
3. Epoka i teksty z epoki:
- Oświecenie:
- nazwa epoki, ramy czasowe, idee oświecenia, cechy literatury
- filozofia oświecenia - najważniejsi przedstawiciele i ich myśli
- trzy nurty w sztuce: klasycyzm, sentymentalizm, rokoko
- przedstawiciele polskiego oświecenia
- Ignacy Krasicki - wiedza ogólna o pisarzu - Lektury: Hymn do miłości ojczyzny, Do króla, Pijaństwo, I. Krasickiego, Skąpiec Moliera
4. Kształcenie językowe:
- znaki i ich rodzaje
- elementy komunikacji językowej
- funkcje języka
- style językowe
- perswazja i manipulacja
- wiedza z zakresu fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni
- podstawowe zasady ortografii i interpunkcji
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 3
1. Obowiązuje zakres materiału ze szkoły podstawowej i klas 1. i 2. LO.
2. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
3. Epoka i teksty z epoki:
- Pozytywizm:
- ramy czasowe, nazwa epoki, charakterystyka, główne idee i hasła epoki, gatunki literatury pozytywistycznej
- program polskiego pozytywizmu
- filozofia pozytywizmu - przedstawiciele i kierunki filozoficzne
- powieść dojrzałego realizmu
- bohater dychotomiczny - Lektury: Lalka, Bolesława Prusa
4. Kształcenie językowe:
- znaki i ich rodzaje
- elementy komunikacji językowej
- funkcje języka
- style językowe
- stylizacje językowe
- parodia, pastisz, trawestacja
- perswazja i manipulacja
- wiedza z zakresu fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni
- podstawowe zasady ortografii i interpunkcji
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 4
1. Obowiązuje zakres materiału ze szkoły podstawowej i klas 1., 2., i 3. LO.
2. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
3. Epoka i teksty z epoki:
- Literatura wojny i okupacji:
- pokolenie Kolumbów
- Holocaust
- człowiek zlagrowany
- rzeczywistość lagrowa
- behawioryzm jako technika pisarska
- reportaż - Lektury: opowiadania T. Borowskiego Proszę państwa do gazu; Ludzie, którzy szli, Zdążyć przed Panem Bogiem H. Krall
4. Kształcenie językowe:
- znaki i ich rodzaje
- elementy komunikacji językowej
- funkcje języka
- style językowe
- stylizacje językowe
- komunikacja internetowa
- język reklamy
- slang i moda w języku