Olimpiada Olimpus w sesji wiosennej z biologii przeznaczona jest dla uczniów klas V-VIII szkoły podstawowej oraz I-III liceum ogólnokształcącego i ma zasięg ogólnopolski. Test olimpiady składa się z 30 pytań i podanych do nich 4 odpowiedzi. W testach z sesji wiosennej jedna odpowiedź, dwie, trzy lub wszystkie mogą być poprawne. Także może zdarzyć się tak, że żadna z odpowiedzi nie będzie poprawna.
Olimpiada z biologii sprawdza wiedzę uczniów w zakresie znajomości anatomii, botaniki, zoologii. Pozwala również urozmaicić zajęcia lekcyjne oraz stanowi zewnętrzne źródło oceny poziomu wiedzy uczniów.
Testy z biologii dla szkoły średniej obejmują treści nauczania w zakresie rozszerzonym.
Zgodnie z zasadą kumulatywności wiedzy i umiejętności, na każdym etapie edukacyjnym uwzględniane są treści z poprzednich lat nauki, zgodnie z wymogami podstawy programowej. Oznacza to, że zagadnienia z wcześniejszych lat nauki mogą być ponownie sprawdzane w bieżących testach.
Szkoła Podstawowa: KLASA 5
- Treści nauczania zawarte w zakresie materiału z przyrody w klasie 4.
- Tkanki roślinne.
- Korzeń - organ podziemny rośliny, budowa, funkcje.
- Pęd - budowa i funkcje łodygi.
- Liść jako wytwórnia pokarmu - budowa, funkcje.
- Mchy: środowisko życia, budowa, rozmnażanie, znaczenie w przyrodzie i dla człowieka.
- Torf - jak powstaje i do czego służy.
- Paprociowe.
- Rośliny nagonasienne - przegląd, budowa, znaczenie.
Szkoła Podstawowa: KLASA 6
- Treści nauczania zawarte w zakresie materiału z biologii w klasie 5.
- Stawonogi i mięczaki.
- Ryby - środowisko życia, przystosowanie, przegląd i znaczenie.
- Płazy i gady - środowisko życia, przystosowanie, przegląd i znaczenie.
- Ochrona ryb, płazów i gadów w Polsce.
- Ptaki - przystosowania, środowisko życia, przegląd i ochrona, znaczenie.
Szkoła podstawowa: KLASA 7
I. Treści nauczania biologii w klasie 6 oraz:
II. Układ oddechowy:
1. Budowa i rola układu oddechowego:
- drogi oddechowe;
- narząd wymiany gazowej - płuca;
- związek budowy narządów układu oddechowego z pełnionymi przez nie funkcjami;
- powstawanie głosu;
2. Mechanizm wymiany gazowej:
- mechanizm wentylacji płuc;
- skład powietrza wdychanego i wydychanego;
- wymiana gazowa w płucach;
- wymiana gazowa w tkankach;
3. Oddychanie komórkowe:
- mitochondria - organelle oddychania komórkowego;
- substraty i produkty oddychania komórkowego;
- ATP;
- sposoby wykorzystania energii przez organizm;
4. Higiena i choroby układu oddechowego.
III. Układ wydalniczy:
1. Budowa i działanie układu wydalniczego:
- wydalanie a defekacja;
- narządy układu wydalniczego - budowa i funkcje;
- wydalanie produktów przemiany materii;
- budowa i działanie nefronu;
- etapy powstawania moczu;
2. Higiena i choroby układu wydalniczego.
IV. Regulacja nerwowo - hormonalna:
1. Budowa i funkcjonowanie układu dokrewnego:
- hormony - produkty wydzielania gruczołów dokrewnych;
- klasyfikacja gruczołów na gruczoły zewnątrzwydzielnicze i dokrewne (wewnątrzwydzielnicze);
- lokalizacja gruczołów dokrewnych w ciele człowieka;
- rola hormonów w organizmie człowieka (hormon wzrostu, tyroksyna, insulina, glukagon, estrogen, progesteron, adrenalina, parathormon);
- antagonistyczne działanie hormonów;
2. Zaburzenia funkcjonowania układu dokrewnego:
- skutki nadmiaru i niedoboru wybranych hormonów (hormon wzrostu, tyroksyna, insulina, glukagon, estrogen, progesteron, adrenalina, parathormon);
V. Skóra - powłoka organizmu:
1. Budowa i funkcje skóry.
2. Wytwory naskórka.
3. Dolegliwości i choroby skóry.
Szkoła Podstawowa: KLASA 8
I. Treści nauczania biologii w klasie 7 oraz:
II. Ekologia:
1. Organizm a środowisko:
- nisza ekologiczna;
- siedlisko;
- tolerancja ekologiczna;
- zakres tolerancji na wybrane czynniki środowiska (woda, temperatura, stężenie soli, światło);
- organizmy wskaźnikowe;
- skala porostowa;
2. Cechy populacji:
- populacja;
- liczebność i zagęszczenie populacji;
- czynniki wpływające na liczebność i zagęszczenie populacji;
- populacja w przestrzeni;
- struktura płciowa i struktura wiekowa płci;
3. Zależności występujące między organizmami:
- oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne;
- pojęcia: konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo, roślinożerność, mutualizm, komensalizm, protookoperacja;
- konkurencja: zasoby, o które konkurują organizmy; konkurencja międzygatunkowa i wewnątrzgatunkowa, przykłady konkurencji;
- pasożytnictwo: pasożyty zewnętrzne i wewnętrzne, przystosowania do pasożytniczego trybu życia, przykłady pasożytniczych roślin i grzybów;
- drapieżnictwo: przystosowania do trybu życia drapieżnika i ofiary, sposoby polowania i obrony, rośliny drapieżne);
- roślinożerność: przykłady roślinożernych roślin i zwierząt, przystosowania przeżuwaczy do roślinożerności, obrona przed roślinożercami);
- przykłady organizmów, których łączy zależność nieantagonistyczna;
- przykłady organizmów, których łączy zależność antagonistyczna;
4. Czym jest ekosystem?
- składniki ekosystemu;
- rodzaje i przykłady ekosystemów;
- struktura piętrowa lasu;
- sukcesja pierwotna i wtórna;
5. Zależności pokarmowe:
- łańcuch pokarmowy;
- podstawowe poziomy troficzne;
- rola destruentów w ekosystemie;
- sieć pokarmowa;
- zakłócenie równowagi ekosystemu;
6. Materia i energia w ekosystemie:
- krążenie materii w przyrodzie;
- przepływ energii w ekosystemie;
- obieg węgla;
- piramidy ekologiczne;
III. Ewolucja życia:
1. Ewolucja i jej dowody: bezpośrednie i pośrednie.
2. Mechanizmy ewolucji.
3. Pochodzenie człowieka.
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 1
- Autotroficzne odżywianie się organizmów - fotosynteza:
- rodzaje autotrofizmu (fotosynteza, chemosynteza)
- miejsce zachodzenia fazy jasnej i fazy ciemnej fotosyntezy
- rodzaje fotosyntezy (fotosynteza oksygeniczna i fotosynteza anoksygeniczna)
- barwniki fotosynetyczne
- budowa chlorofilu
- badanie wpływu barwy światła na efektywność fotosyntezy
- budowa i funkcje fotosystemów
- przebieg fotosyntezy
- fosforylacja fotosyntetyczna cykliczna i niecykliczna
- badanie syntezy skrobi asymilacyjnej
- fotosynteza anoksygeniczna
- znaczenie fotosyntezy
- Autotroficzne odżywianie się organizmów - chemosynteza:
- przebieg chemosyntezy
- rodzaje bakterii przeprowadzających chemosyntezę
- znaczenie chemosyntezy
- Oddychanie komórkowe. Oddychanie tlenowe:
- rodzaje oddychania komórkowego
- lokalizacja etapów oddychania tlenowego w komórce
- przebieg oddychania tlenowego
- regeneracja NAD+
- bilans energetyczny oddychania tlenowego
- wpływ wybranych czynników na intensywność oddychania tlenowego
- wydzielanie dwutlenku węgla i pochłanianie tlenu przez kiełkujące nasiona
- Procesy beztlenowego uzyskiwania energii:
- oddychanie beztlenowe
- fermentacja alkoholowa i fermentacja mlekowa
- zastosowanie fermentacji alkoholowej i mlekowej
- zysk energetyczny procesów beztlenowych
- wydzielanie dwutlenku węgla podczas fermentacji alkoholowej
- Inne procesy metaboliczne:
- metabolizm sacharydów (glikogenoliza, glukoneogeneza)
- szlaki glukoneogenezy w organizmie człowieka
- metabolizm tłuszczów u zwierząt (katabolizm i anabolizm)
- przebieg β-oksydacji
- metabolizm aminokwasów i białek (anabolizm i katabolizm)
- transport amoniaku i cykl mocznikowy
- wiązanie azotu atmosferycznego i przystosowanie sinic i bakterii z rodzaju Rhizobium do asymilacji azotu
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 2
I. RÓŻNORODNOŚĆ ZWIERZĄT
- Kryteria klasyfikacji zwierząt:
- kryteria i podział królestwa zwierząt
- rozwój zarodkowy zwierząt (bruzdkowanie, gastrulacja, organogeneza)
- jamy ciała zwierząt
- wydalanie azotowych produktów przemiany materii
- symetria ciała zwierząt
- Tkanki zwierzęce. Tkanka nabłonkowa:
- rodzaje tkanek zwierzęcych
- pochodzenie tkanek zwierzęcych
- budowa tkanki nabłonkowej
- funkcje tkanki nabłonkowej
- połączenia międzykomórkowe u zwierząt
- związek między budową a funkcją nabłonków
- rodzaje nabłonków
- Tkanka łączna:
- cechy tkanki łącznej
- rodzaje tkanek łącznych
- białka tkanki łącznej
- rodzaje tkanki łącznej właściwej
- tkanka łączna podporowa
- krew, limfa i hemolimfa
- Tkanki pobudliwe - nerwowa i mięśniowa:
- tkanka nerwowa
- budowa neuronów
- funkcjonowanie neuronów
- synapsy chemiczne
- łuk odruchowy
- tkanka mięśniowa
- skurcz mięśnia szkieletowego
- rodzaje tkanki mięśniowej
- ruch mięśniowy
- rodzaje ruchu lokomotorycznego
- poziomy organizacji ciała (tkanka, narząd, układ narządów)
- Parzydełkowce - tkankowe zwierzęta dwuwarstwowe:
- ogólna budowa ciała parzydełkowców
- budowa wewnętrzna parzydełkowców
- budowa i działanie komórek parzydełkowych
- budowa ściany ciała parzydełkowców
- podstawowe czynności życiowe parzydełkowców
- przemiana pokoleń u parzydełkowców
- znaczenie parzydełkowców w przyrodzie i dla człowieka
- Płazińce - zwierzęta spłaszczone grzbieto-brzusznie:
- podział systematyczny płazińców (wirkoształtne, przywry, tasiemce)
- ogólna budowa ciała płazińców
- pokrycie ciała płazińców
- układ pokarmowy płazińców
- oddychanie płazińców
- transport substancji u płazińców
- układ wydalniczy płazińców
- rozmnażanie się i rozwój płazińców
- cykle rozwojowe wybranych płazińców (motylicy wątrobowej, tasiemca nieuzbrojonego, tasiemca uzbrojonego, bruzdogłowca szerokiego)
- przystosowania tasiemców do pasożytnictwa
- znaczenie płazińców w przyrodzie i dla człowieka
- Nicienie - zwierzęta o obłym, nieczłonowanym ciele:
- ogólna budowa ciała nicieni
- pokrycie ciała nicieni
- budowa wewnętrzna nicieni
- układ pokarmowy nicieni
- oddychanie nicieni
- transport substancji u nicieni
- układ wydalniczy nicieni
- rozmnażanie się i rozwój nicieni
- cykle rozwojowe nicieni (glisty ludzkiej i włośnia krętego)
- znaczenie nicieni w przyrodzie i dla człowieka
- Pierścienice - bezkręgowce o wyraźnej metamerii:
- budowa ciała pierścienic
- różnorodność pierścienic
- pokrycie ciała pierścienic
- układ pokarmowy pierścienic
- wymiana gazowa pierścienic
- układ krwionośny pierścienic
- układ wydalniczy pierścienic
- rozmnażanie się i rozwój pierścienic
- cykl rozwojowy dżdżownicy ziemnej
- charakterystyka pijawek
- znaczenie pierścienic w przyrodzie i dla człowieka
- Stawonogi - zwierzęta o członowanych odnóżach:
- ogólna budowa ciała stawonogów
- porównanie budowy morfologicznej wybranych grup stawonogów (skorupiaki, szczękoczułkopodobne, tchawkodyszne)
- budowa morfologiczna wybranych grup stawonogów
- modyfikacje odnóży u owadów
- pokrycie ciała stawonogów
- skrzydła owadów
- ruch stawonogów
- budowa wewnętrzna stawonogów
- układ pokarmowy i odżywianie się stawonogów
- układ oddechowy i narządy oddechowe stawonogów
- układ krwionośny stawonogów
- układ nerwowy stawonogów
- narządy zmysłów stawonogów
- układ wydalniczy stawonogów
- rozmnażanie się i rozwój stawonogów
- przeobrażenie niezupełne i zupełne
- Różnorodność i znaczenie stawonogów:
- charakterystyka skorupiaków, szczękoczułkopodobnych i tchawkodysznych
- przedstawiciele poszczególnych grup stawonogów
- znaczenie stawonogów w przyrodzie i dla człowieka
- Mięczaki - zwierzęta o miękkim, niesegmentowanym ciele:
- ogólna budowa ciała mięczaków
- budowa morfologiczna wybranych grup mięczaków
- pokrycie ciała mięczaków
- układ pokarmowy mięczaków
- układ oddechowy mięczaków
- układ krwionośny mięczaków
- układ wydalniczy mięczaków
- rozmnażanie się i rozwój mięczaków
- znaczenie mięczaków w przyrodzie i dla człowieka
- Szkarłupnie - bezkręgowe zwierzęta wtórouste:
- ogólna budowa ciała szkarłupni
- pokrycie ciała szkarłupni
- układ wodny i jego rola
- rozmnażanie się i rozwój szkarłupni
- szkarłupnie jako nietypowe bezkręgowce
- znaczenie szkarłupni w przyrodzie i dla człowieka
II. RÓŻNORODNOŚĆ STRUNOWCÓW
- Charakterystyka strunowców:
- cechy wspólne strunowców
- plan budowy bezkręgowców i strunowców
- drzewo rodowe strunowców
- Cechy charakterystyczne kręgowców:
- cechy kręgowców
- cechy różniące główne grupy kręgowców
- ewolucja łuków skrzelowych u kręgowców
- temperatura ciała kręgowców
- krągłouste
- Ryby - żuchwowce pierwotnie wodne:
- ogólna budowa ciała ryb
- pokrycie ciała ryb
- kształt ciała ryb
- różnorodność ryb
- układ szkieletowy ryb
- układ pokarmowy ryb
- układ oddechowy ryb
- mechanizmy wspomagające wymianę gazową (działanie pokryw skrzelowych i tryskawki, mechanizm przeciwprądów)
- pęcherz pławny
- układ krwionośny ryb
- układ nerwowy ryb
- narządy zmysłów ryb
- układ wydalniczy ryb
- osmoregulacja u ryb
- rozmnażanie się i rozwój ryb
- przystosowania ryb do życia w wodzie
- znaczenie ryb w przyrodzie i dla człowieka
- Płazy - kręgowce dwuśrodowiskowe:
- pokrycie ciała płazów
- różnorodność płazów
- układ szkieletowy płazów
- poruszanie się płazów
- układ pokarmowy płazów
- układ oddechowy płazów
- mechanizm wentylacji płuc u płazów
- układ krwionośny płazów
- układ nerwowy płazów
- narządy zmysłów płazów
- układ wydalniczy płazów
- rozmnażanie się i rozwój płazów
- przystosowania płazów do życia w dwóch środowiskach
- znaczenie płazów w przyrodzie i dla człowieka
- Gady - pierwsze owodniowce:
- klasyfikacja gadów
- pokrycie ciała gadów
- układ szkieletowy gadów
- układ pokarmowy gadów
- układ oddechowy gadów
- układ krwionośny gadów
- układ nerwowy gadów
- układ wydalniczy gadów
- rozmnażanie się i rozwój gadów
- przystosowania gadów do życia na lądzie
- błony płodowe u gadów
- różnorodność gadów
- gady jako zwierzęta zmiennocieplne (hibernacja, estywacja)
- znaczenie gadów w przyrodzie i dla człowieka
- Ptaki - latające zwierzęta pokryte piórami:
- środowisko życia ptaków
- pokrycie ciała ptaków
- budowa i rodzaje piór
- układ szkieletowy ptaków
- układ pokarmowy ptaków
- przystosowania ptaków do różnych sposobów odżywiania się
- układ oddechowy
- wentylacja płuc u ptaków
- układ krwionośny ptaków
- układ nerwowy ptaków
- narządy zmysłów ptaków
- układ wydalniczy ptaków
- układ rozrodczy ptaków
- budowa jaja ptaka
- wędrówki ptaków
- przystosowania ptaków do lotu
- ptaki niezdolne do lotu
- znaczenie ptaków w przyrodzie i dla człowieka
- Ssaki - kręgowce wszechstronne i ekspansywne:
- cechy charakterystyczne ssaków
- pokrycie ciała ssaków
- układ szkieletowy ssaków
- układ pokarmowy ssaków
- układ oddechowy ssaków
- układ krwionośny ssaków
- układ nerwowy ssaków
- narządy zmysłów ssaków
- układ wydalniczy ssaków
- rozmnażanie się i rozwój ssaków
- potrzeby energetyczne ssaków
- termoregulacja u ssaków
- ssaki - zwierzęta stałocieplne
- różnorodność ssaków (prassaki, ssaki niższe, łożyskowce)
- przystosowania ssaków do życia w różnych środowiskach
- ewolucja ssaków (stekowce i torbacze)
- znaczenie ssaków w przyrodzie
Liceum Ogólnokształcące: KLASA 3
I. UKŁAD NERWOWY
- Budowa i działanie układu nerwowego:
- budowa i funkcje układu nerwowego
- budowa i rodzaje neuronów
- rola komórek glejowych
- pobudliwość komórek nerwowych
- powstawanie i mechanizm przewodzenia impulsu nerwowego
- cechy potencjału czynnościowego
- neurony z włóknami mielinowymi i bezmielinowymi
- neuroprzekaźniki
- budowa i działanie synapsy chemicznej i synapsy elektrycznej
- Ośrodkowy układ nerwowy:
- budowa ośrodkowego układu nerwowego
- budowa i funkcje mózgowia
- budowa i funkcje mózgu
- ośrodki korowe
- układ limbiczny
- budowa i funkcja rdzenia kręgowego
- skład i funkcja płynu mózgowo-rdzeniowego
- rodzaje i funkcje opon mózgowo-rdzeniowych
- Obwodowy układ nerwowy:
- budowa i funkcje obwodowego układu nerwowego
- budowa, rodzaje i podział nerwów
- łuk odruchowy
- rodzaje odruchów (monosynaptyczny i polisynaptyczny)
- odruchy warunkowe
- odruchy bezwarunkowe
- powstawanie odruchów bezwarunkowych
- odruch uczenia się
- pamięć i jej rodzaje
- myślenie i inteligencja
- Autonomiczny układ nerwowy:
- funkcjonalny podział układu nerwowego
- budowa i funkcja autonomicznego układu nerwowego
- rola układu autonomicznego w utrzymaniu homeostazy
- lokalizacja struktur nerwowych autonomicznego układu nerwowego
- Higiena i choroby układu nerwowego:
- higiena układu nerwowego
- fazy snu
- biologiczne znaczenie snu
- wpływ substancji psychoaktywnych
- mechanizm uzależnienia
- skutki uzależnień
- choroby neurologiczne
- diagnostyka chorób układu nerwowego
II. NARZĄDY ZMYSŁÓW
- Narządy zmysłów u zwierząt:
- receptory
- podział receptorów
- narządy zmysłów u zwierząt
- zmysł dotyku
- zmysł wzroku
- ewolucja oka
- linia boczna u ryb
- zmysł słuchu równowagi
- zmysł węchu i smaku
- Budowa i działanie narządu wzroku:
- budowa gałki ocznej
- budowa i rola siatkówki
- aparat ochronny gałki ocznej
- mechanizm widzenia
- droga światła w oku
- droga impulsu do ośrodka wzroku w korze mózgowej
- procesy chemiczne w fotoreceptorach
- akomodacja i adaptacja oka
- widzenie przestrzenne
- wady wzroku
- choroby oczu
- higiena narządu wzroku
- Ucho - narząd słuchu i równowagi:
- budowa i funkcje ucha
- narząd spiralny (Cortiego) jako właściwy narząd słuchu
- błędnik kostny i błędnik błoniasty
- budowa narządu równowagi
- funkcjonowanie narządu równowagi
- droga fali dźwiękowej
- powstawanie wrażeń słuchowych choroba lokomocyjna
- negatywny wpływ hałasu na zdrowie
- Narządy smaku oraz węchu:
- budowa i funkcje narządu smaku
- mechanizm powstawania wrażeń smakowych
- budowa i funkcje narządu węchu
- powstawanie wrażeń węchowych
III. UKŁAD HORMONALNY
- Budowa i rola układu hormonalnego:
- funkcje układu hormonalnego
- gruczoły zewnątrzwydzielnicze i wewnątrzwydzielnicze
- kryteria podziału hormonów
- podział hormonów ze względu na budowę chemiczną
- podział hormonów ze względu na miejsce i zakres działania
- podział hormonów ze względu na mechanizm ich działania
- hormony tkankowe i ich działanie
- sposób działania hormonów
- gruczoły dokrewne i ich hormony
- hormony osi: podwzgórze - przysadka - tkanka docelowa oraz mechanizm ich współdziałania
- rola podwzgórza i przysadki w utrzymaniu homeostazy
- hormony gruczołów dokrewnych niezależnych od przysadki i ich funkcje
- trzustka i jej hormony
- regulacja hormonalna rytmu dobowego, tempa metabolizmu i wzrostu organizmu
- mechanizm działania hormonów białkowych
- mechanizm działania hormonów steroidowych
- Regulacja wydzielania hormonów:
- antagonistyczne działanie hormonów
- rola podwzgórza i przysadki w regulacji hormonalnej
- hormony uwalniające (liberyny) i hormony hamujące (statyny)
- rola podwzgórza i przysadki w koordynacji pracy układów hormonalnego i nerwowego
- ujemne sprzężenie zwrotne w regulacji wydzielania hormonów tarczycy, kory nadnerczy i gonad
- nadczynność i niedoczynność gruczołów dokrewnych
- Stres:
- przyczyny zaburzeń hormonalnych
- diagnostyka i leczenie zaburzeń układu hormonalnego
- nadczynność i niedoczynność gruczołów dokrewnych
- wybrane choroby spowodowane nadczynnością i niedoczynnością gruczołów
- stres - definicja, przyczyna
- przebieg reakcji stresowej
- stres krótkotrwały i stres długotrwały
- stresory
- rola podwzgórza w reakcji stresowej
- sposoby radzenia sobie ze stresem
- cukrzyca
IV. ROZMNAŻANIE I ROZWÓJ
- Rozmnażanie i rozwój u zwierząt:
- cel rozmnażania
- rozmnażanie bezpłciowe i jego sposoby
- istota rozmnażania płciowego
- rozwój zarodkowy
- błony płodowe
- rozwój młodocianych osobników
- rozwój prosty i rozwój złożony u pasożytów i stawonogów
- systemy rozrodcze
- Budowa i funkcje męskich narządów rozrodczych:
- funkcje męskich narządów rozrodczych
- budowa męskich narządów rozrodczych zewnętrznych
- powstawanie i transport plemników
- budowa męskich narządów rozrodczych wewnętrznych
- cechy płciowe męskie
- nasienie
- budowa i funkcja plemnika
- spermatogeneza
- Budowa i funkcje żeńskich narządów rozrodczych:
- funkcje żeńskiego układu rozrodczego
- budowa żeńskich zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych
- przystosowanie narządów rozrodczych żeńskich do ciąży i porodu
- oogeneza
- menopauza
- cykl miesiączkowy i jego fazy
- hormonalna regulacja przebiegu cyklu miesiączkowego
- rola syntetycznych hormonów w regulacji cyklu menstruacyjnego
- Rozwój człowieka. Metody antykoncepcji:
- wędrówka plemników w drogach rodnych kobiety
- zapłodnienie - znaczenie i przebieg
- ontogeneza
- rozwój prenatalny
- listki zarodkowe
- funkcje błon płodowych
- łożysko - budowa i funkcje
- czynniki wpływające na przebieg ciąży
- badania prenatalne
- poród
- rozwój postnatalny i jego etapy
- antykoncepcja i jej metody
- niepłodność
- skutki wydłużającego się okresu starości
- Higiena i choroby układu rozrodczego:
- higiena układu rozrodczego
- metody diagnostyczne układu rozrodczego
- choroby nowotworowe układu rozrodczego
- rak piersi
- diagnostyka i profilaktyka chorób nowotworowych układu rozrodczego
- badania piersi
- choroby układu rozrodczego przenoszone drogą płciową
- sposoby leczenia i profilaktyka chorób przenoszonych drogą płciową
