Język polski - sesja wiosenna

Zgodnie z zasadą kumulatywności wiedzy i umiejętności, na każdym etapie edukacyjnym uwzględniane są treści z poprzednich lat nauki, zgodnie z wymogami podstawy programowej. Oznacza to, że zagadnienia z wcześniejszych testów mogą być ponownie sprawdzane w późniejszych testach.

Szkoła Podstawowa: KLASA 4

1. Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.

• Pytania do tekstu.
  
• Wiedza o literaturze:
  • baśń, legenda, opowiadanie
    
  • cechy wiersza: rym, rytm, wers, strofa
    
  • epitet, przenośnia, uosobienie, ożywienie, porównanie
    
  • fikcja literacka
    
  • autor, narrator, bohater, czas i miejsce zdarzeń
    
  • osoba mówiąca (podmiot liryczny)
    
  • wydarzenia, postacie i przedmioty fantastyczne i realistyczne
    
• Literatura:
  • Carlo Collodi, "Pinokio"

2. Nauka o języku:

• wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące
  
• komunikat, nadawca, odbiorca
  
• rzeczownik - rodzaj, liczba, przypadek
  
• przymiotnik - rodzaj (w l. poj. i mnogiej), liczba, przypadek
  
• czasownik - czas, liczba, osoba, rodzaj (w l. poj. i mnogiej)
  
• przysłówek
  
• bezokolicznik
  
• alfabet, głoska, samogłoska, spółgłoska, litera, sylaba, przenoszenie wyrazu
  
• słownik ortograficzny
  
• wyraz bliskoznaczny
  
• akapit, notatka, życzenia, pozdrowienia, list prywatny, opis
  
• pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera
  
• znaki interpunkcyjne, cudzysłów
  
• stosowanie zasad poprawności językowej
  
• język potoczny i literacki

Szkoła Podstawowa: KLASA 5

1. Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.

• Pytania do tekstu.
  
• Wiedza o literaturze:
  • zakres klasy IV
    
  • gatunki literackie: powieść (zdarzenie, wątek, fabuła), fraszka, bajka, nowela, opowiadanie
    
  • typy narracji
    
  • podmiot liryczny, piosenka, refren, porównanie, przenośnia (metafora), epitet
    
• Literatura:
  • Adam Bahdaj, "Kapelusz za 100 tysięcy"

2. Nauka o języku:

• zakres klasy IV
  
• zdanie, równoważnik zdania
  
• zdanie pojedyncze i złożone
  
• przyimek, wyrażenie przyimkowe, spójnik
  
• nazwy własne i pospolite
  
• rzeczowniki występujące tylko w liczbie pojedynczej i tylko w liczbie mnogiej
  
• temat i końcówka, oboczności
  
• czasownik - tryby
  
• forma osobowa i nieosobowa czasownika; formy zakończone na -no i -to, konstrukcje ze słowem się
  
• stopniowanie przymiotnika i przysłówka
  
• liczebniki główne, porządkowe, zbiorowe - odmiana, zapis dat
  
• podmiot, orzeczenie; grupa podmiotu i grupa orzeczenia
  
• spółgłoski miękkie i twarde
  
• wyrazy neutralne, zdrobnienia i zgrubienia, antonimy, synonimy
  
• formy wypowiedzi: opowiadanie, zaproszenie, podziękowanie, sprawozdanie, ogłoszenie
  
• pisownia nie z różnymi częściami mowy; pisownia cząstki by
  
• poprawność językowa
  
• język potoczny i literacki

Szkoła Podstawowa: KLASA 6

1. Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.

• Pytania do tekstu.
• Wiedza o literaturze:
  • zakres klasy V
  • gatunki: powieść fantastycznonaukowa, detektywistyczna, przygodowa, mit, nowela, bajka, przypowieść, legenda
  • narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa
  • punkt kulminacyjny, puenta, powtórzenie, apostrofa, pytanie retoryczne, uosobienie
  • fikcja literacka (fantastyczna i prawdopodobna)
  • dialog, monolog
  • rym dokładny i niedokładny
  • popularne związki frazeologiczne związane z Biblią i mitologią grecką
• Literatura:
  • Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni, "Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach"
  • opowiadania: K. Terechowicz, W. Cesarz "Burza", Katarzyna Ryrych "Niebieska kredka", Barbara Kosmowska "Szacun i gorzka czekolada"

2. Nauka o języku:

• zakres klasy V
• rzeczowniki o nieregularnej odmianie i nieodmienne
• zaimek (podział, odmiana)
• partykuła
• wykrzyknik
• czasowniki dokonane i niedokonane, strona czynna i bierna czasownika, tryby czasownika
• przydawka, dopełnienie, okolicznik
• podmiot domyślny i szeregowy
• związki wyrazowe: główny i poboczne
• rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, rdzeń
• formy wypowiedzi: charakterystyka, opis przeżyć wewnętrznych

Szkoła Podstawowa: KLASA 7

1. Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.

• Pytania do tekstu.
• Wiedza o literaturze:
  • zakres klasy VI
  • gatunki literackie: powieść, nowela, komedia, satyra, fraszka, pieśń, ballada
  • świat przedstawiony utworu
  • budowa powieści, fabuła, akcja, wątek
  • budowa noweli, punkt kulminacyjny, puenta (rozwiązanie akcji)
  • środki stylistyczne: epitet, metafora, uosobienie, ożywienie, porównanie, powtórzenie, apostrofa, anafora, peryfraza (omówienie)
  • rodzaj literacki: epika, liryka, dramat (cechy)
  • gatunki mieszane
  • podstawowe informacje biograficzne o H. Sienkiewiczu
• Literatura:
  • H. Sienkiewicz, "Latarnik"

2. Nauka o języku:

• zakres klasy VI
• strona czynna i bierna czasownika, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie
• imiesłowy, imiesłowowy równoważnik zdania
• podmiot - rodzaje podmiotu (gramatyczny i logiczny, domyślny)
• zdania bezpodmiotowe
• zdania współrzędnie złożone - typy
• rozróżnianie zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie (bez typów zdań podrzędnych)
• orzeczenie czasownikowe i imienne
• głoski ustne, nosowe, dźwięczne, bezdźwięczne
• upodobnienia i uproszczenia fonetyczne
• akcent wyrazowy
• poprawność językowa

Szkoła Podstawowa: KLASA 8

1. Czytanie tekstu literackiego lub popularnonaukowego ze zrozumieniem.

• Pytania do tekstu.
• Wiedza o literaturze:
  • zakres klasy VII
  • literatura piękna, naukowa, popularnonaukowa, literatura faktu
  • rodzaje literackie: epika, liryka, dramat (cechy)
  • gatunki: sonet, elegia, tren, epos (epopeja), literatura faktu
  • wiersz wolny
• Literatura:
  • Lloyd Cassel Douglas, "Wielki Rybak"

2. Nauka o języku:

• zakres klasy VII
• zdania współrzędnie i podrzędnie złożone - typy, wykresy
• mowa zależna i niezależna
• budowa słowotwórcza wyrazu; wyraz podstawowy i pochodny
• skróty i skrótowce
• poprawność językowa (polszczyzna ogólna)
• dialekt, gwara, język środowiskowy
• język literacki i potoczny
• etyka słowa, manipulacja językowa
• wyrazy modne
• treść i zakres wyrazu
• fakt i opinia
• rodzaje stylu (naukowy, popularnonaukowy, potoczny)
• synonim, antonim, homonim
• archaizmy, neologizmy
• formy wypowiedzi: przemówienie, recenzja

Liceum Ogólnokształcące: KLASA 1

1. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
2. Epoka i teksty z epoki:

• Renesans:
  • zakres szkoły podstawowej,
    
  • renesans - nazwa epoki, najważniejsze pojęcia: antropocentryzm, reformacja, humanizm,
    
  • renesansowy humanizm w pieśniach,
    
  • stoicyzm i epikureizm,
    
  • tren jako gatunek,
    
  • kompozycja Trenów.
    
• Lektury:
  • Jan Kochanowski: "Pieśń IX", ks. I, "Pieśń V", ks. II, "Tren IX", "Tren X", "Tren XI", "Tren XIX".

3. Kształcenie językowe:

• zakres szkoły podstawowej,
  
• znaki i ich rodzaje,
  
• elementy komunikacji językowej,
  
• oficjalna i nieoficjalna odmiana języka,
  
• pojęcie retoryki,
  
• wiedza z zakresu fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni,
  
• podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Liceum Ogólnokształcące: KLASA 2

1. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
2. Epoka i teksty z epoki:

• Pozytywizm:
  • zakres klasy 1 liceum ogólnokształcącego,
    
  • ramy czasowe, nazwa epoki, charakterystyka, główne idee i hasła epoki, gatunki literatury pozytywistycznej,
    
  • program polskiego pozytywizmu,
    
  • filozofia pozytywizmu - przedstawiciele i kierunki filozoficzne,
    
  • powieść dojrzałego realizmu,
    
  • powieść polifoniczna,
    
  • powieść psychologiczna.
    
• Lektury:
  • "Zbrodnia i kara" F. Dostojewskiego.

3. Kształcenie językowe:

• zakres klasy 1 liceum ogólnokształcącego,
  
• znaki i ich rodzaje,
  
• elementy komunikacji językowej,
  
• funkcje języka,
  
• style językowe,
  
• perswazja i manipulacja,
  
• wiedza z zakresu fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni,
  
• podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Liceum Ogólnokształcące: KLASA 3

1. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
2. Epoka i teksty z epoki:

• Dwudziestolecie międzywojenne:
  • zakres klasy 2 liceum ogólnokształcącego,
    
  • dwudziestolecie międzywojenne - nazwa, ramy czasowe, charakterystyka epoki,
    
  • Skamander - okoliczności powstania, przedstawiciele, model działania twórczego,
    
  • wizja niepodległej Polski w "Przedwiośniu", powieść polityczna.
    
• Lektury:
  • "Przedwiośnie" S. Żeromskiego,
    
  • "Do krytyków" J. Tuwima,
    
  • "Herostrates" J. Lechonia.

3. Kształcenie językowe:

• zakres klasy 2 liceum ogólnokształcącego,
  
• znaki i ich rodzaje,
  
• elementy komunikacji językowej,
  
• funkcje języka,
  
• style językowe,
  
• stylizacje językowe,
  
• relacje znaczeniowe i formalne między wyrazami (antonimia, synonimia, homonimia, polisemia),
  
• wiedza z zakresu fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni,
  
• podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Liceum Ogólnokształcące: KLASA 4

1. Czytanie tekstu literackiego lub nieliterackiego ze zrozumieniem.
2. Test historyczno-literacki sprawdzający wiedzę o epokach i znajomość lektur obowiązkowych na egzaminie maturalnym w 2025 roku:

• starożytność (antyk i Biblia),
  
• średniowiecze, renesans, barok, oświecenie,
  
• romantyzm, pozytywizm,
  
• Młoda Polska, 20-lecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji.